San Zoilo Ermita

XIV. mendeko eliza gotikoa. Habearte bakarreko solairua du, lau tartekoa eta burualde pentagonala, estuagoa. Habearteko teilatua uhindua dauka, eta horregatik da bitxia. Harri-lauzaz estaliak daude gangak. Ate nagusian bost irudi eta oilar bat ageri dira, Nafarroako errege-erreginen armekin, garai horretan Evreuxtarrak, haiena baitzen jargoia.
Eliza baino lehen ermita izan zen, 844. urtean eraikia Kordobako San Zoiloren omenez. Urteak igaro, eta 1318an Iruñeko gotzain Arnalt Barbazanek eliza gotikoa eraikitzeko agindu zuen (1325-1350). Erromesaldi ugari egiten zen hara, eta Zaraitzuko eta Erronkariko altxonbideetan barna Bardeara joaten ziren artzainek bertan zuten pausalekua.
Gotzain berak agindu zuen eraikitzeko eliza hau eta Iruñeko katedraleko klaustroa. Ateko oilarra goizaren ikur da, otoitz egiteko garaia, deabruak desagertzen direnekoa.  San Pedroren hiru ukoen irudi ere bada.

 

Zangozako Zangoza Ikastolako ikasleek egina.